Dit is de CSDDD en zo ga je ermee aan de slag
De ‘anti-wegkijkwet’ zoals initiatiefnemer Lara Wolters de wet ook wel noemt, vereist van grote bedrijven dat ze onderzoek doen naar mensenrechtenschendingen, milieuvervuiling en klimaatschade in hun ketens en maatregelen nemen om dit te voorkomen en te herstellen.
Dit is een inspannings- en geen resultaatsverplichting. Bedrijven hebben dus niet meteen de wet overtreden als er ergens misstanden opduiken – ze moeten het alleen wel in kaart brengen en er actie op nemen. De wet vereenvoudigt het voor gedupeerden en maatschappelijke organisaties om bedrijven aan te klagen.
Ketenverduurzaming door CSRD en CSDDD
De CSDDD is een aanvulling op EU-initiatieven zoals het Fit for 55-pakket en de Europese Green Deal. Maar zie de CSDDD vooral als uitbreiding van of logisch vervolg op de CSRD.
De CSRD-richtlijn verplicht bedrijven om te rapporteren over impact van hun activiteiten op mens en milieu. Dit is nodig om zaken daadwerkelijk te veranderen. Met ingang van de CSDDD moeten bedrijven dieper in hun keten duiken en op basis van duurzaamheidsrapportagecijfers verbeterprocessen opstellen. Denk aan een klimaatplan in lijn met het Parijsakkoord met de ambitie om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 graden Celsius.
Lees meer over de totstandkoming van de CSDDD
Na een periode van vier en een half jaar en een eerdere blokkade van een aantal EU-lidstaten is de Corporate Sustainability Due Diligence Directive aangenomen. Onze adviseur public affairs vertelt wat eraan vooraf ging.
Waar gaat de Corporate Sustainability Due Diligence Directive over?
De belangrijkste onderdelen van de CSDDD:
Implementatie due diligence-beleid: integreer due diligence in bedrijfsbeleid en -procedures. Weten hoe? Bekijk ons stappenplan 'Aan de slag met Due Diligence'.
Risico-identificatie: neem passende maatregelen om daadwerkelijke en potentiële negatieve gevolgen voor mensenrechten en milieu te identificeren. De MVO Risico Checker is een handige tool om risico's in je keten in kaart te brengen.
Activiteitenketen: betrek zowel de vroege als latere fasen van het productieproces om ook ‘upstream in de keten’ verbeteringen door te voeren. Dat wil zeggen: in de productielanden en bij de textielarbeiders.
Oplossingen: verken doorlopend passende maatregelen om potentiële negatieve gevolgen voor mens en milieu te voorkomen en te beperken. Denk aan boeteclausules en herstelbetalingen waar nodig.
Klachtenprocedure: stel een klachtenprocedure in, zodat betrokken personen en organisaties klachten kunnen indienen bij zorgen over daadwerkelijke of potentiële negatieve gevolgen voor mensenrechten of milieu.
Periodieke controles: voer regelmatig controles en evaluaties uit om te controleren of de maatregelen voor het identificeren, voorkomen, verminderen en beëindigen van negatieve gevolgen voor mensenrechten en milieu wel effectief zijn. Zo niet, dan dien je de maatregelen aan te passen en met nieuwe verbeterprocessen te komen.
Aan de slag met ketenverduurzaming in een Community of Practice
Wil je in jouw organisatie aan de slag met ketenverduurzaming? Meld je aan via het aanmeldformulier voor de nieuwe Community of Practice: aan de slag met due diligence en ketenverantwoordelijkheid - waar je je in een vaste groep bedrijven klaarstoomt voor de CSDDD.
Wil je binnen je organisatie alvast beginnen met het opstellen van verbeterprocessen, dan is de Community of Practice: Science Based Targets misschien wat voor jou. In deze reeks bijeenkomsten kom je drie keer met dezelfde groep bij elkaar om te werken aan de klimaatstrategie van je organisatie in lijn met het Klimaatakkoord.
Christian Penning
Relatiemanager Grote Bedrijven Netwerk
Het antwoord op al je vragen over de CSDDD
Voor wie geldt de CSDDD?*
De Europese Commissie schat dat het toepassingsgebied van de voorgestelde richtlijn ongeveer 13.000 EU-ondernemingen en 4.000 ondernemingen uit derde landen omvat, die we in de volgende drie groepen kunnen indelen:
Bedrijven met meer dan 5000 werknemers en een omzet van 1500 miljoen hebben 3 jaar de tijd om te voldoen aan de CSDDD;
Bedrijven met meer dan 3000 werknemers en een omzet van 900 miljoen hebben 4 jaar de tijd om te voldoen aan de CSDDD;
Bedrijven met meer dan 1000 werknemers en een omzet van 300 miljoen hebben 5 jaar de tijd hebben om te voldoen aan de CSDDD.
Niet-EU-ondernemingen:
met een netto-omzet in de EU van meer dan €150 miljoen.
met een netto-omzet in de EU van meer dan €40 miljoen, op voorwaarde dat ten minste 50% van de netto-omzet behaald wordt in één of meer van de sectoren met hoge impact.
*deze getallen zijn voortdurend in ontwikkeling en kunnen nog veranderen.
Wie houdt zicht op de naleving van de CSDDD?
Elke lidstaat van de Europese Unie is verplicht om ten minste één toezichthoudende autoriteit aan te stellen. Deze autoriteit heeft als taak om toe te zien op de naleving van de nationale wetgeving die is ontstaan als gevolg van het richtlijnvoorstel. Naar verwachting hebben lidstaten nog 2 jaar de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving.
Wat betekent de CSDDD voor het mkb?
De richtlijn raakt kleine en middelgrote ondernemingen niet rechtstreeks. Wel kunnen deze bedrijven indirect worden geraakt, als zij deel uit maken van de waardeketen van ondernemingen die onder het bereik van de richtlijn vallen. Als jij als mkb-er in de toeleveringsketen zit van grootbedrijven, is de kans groot dat zij data van jou nodig hebben voor hun eigen rapportage. Binnen de CSRD-community van MVO Nederland krijg je als mkb-er voldoende ondersteuning om dit op te pakken. Meer weten? Bekijk onze activiteiten op het gebied van CSRD.
Hoe beïnvloedt CSDDD mijn bedrijf?
Afhankelijk van de grootte en de aard van je bedrijf, kan CSDDD vereisen dat je systemen inricht voor het monitoren en managen van milieukwesties en mensenrechten binnen je eigen operaties en die van je toeleveranciers. Dit kan veranderingen vereisen in hoe je leveranciers kiest en hoe je contracten opstelt.
Wat zijn de gevolgen van niet-naleving?
Niet voldoen aan de CSDDD kan resulteren in boetes en wettelijke sancties. Dit hangt wel af van hoe Nederland de wet uiteindelijk implementeert. Daarnaast loop je het risico op reputatieschade en negatieve invloed op relaties met stakeholders, klanten en andere zakelijke partners als blijkt dat je als bedrijf geen actie onderneemt om de misstanden in je keten op te lossen.
Hoe kan ik voldoen aan de CSDDD-eisen?
Begin met het opstellen van een due diligence plan dat de specifieke risico's van jouw bedrijf aanpakt. Werk samen met juridische en duurzaamheidsexperts om je beleid en procedures aan te scherpen. Zorg voor training van je personeel over deze nieuwe procedures. Kijk ook naar je supply chain management: maak de supply chain transparanter, zorg voor traceerbaarheid van producten en screen leveranciers op naleving van milieu- en mensenrechtenstandaarden. Trek samen met peers op in deze voorbereiding door deel te nemen aan een van onze events.
Hoe rapporteer ik over mijn duurzaamheidsinspanningen volgens CSDDD?
Ontwikkel een rapportageformat dat voldoet aan de CSDDD-eisen en rapporteer jaarlijks. Deze rapporten moeten publiekelijk toegankelijk zijn en gedetailleerde informatie bevatten over hoe je bedrijf risico's beheert en aanpakt. MVO Nederland werkt aan een programma waarin je samen met peers leert hoe je zo’n rapportage opstelt, onder begeleiding van ervaren accountants en experts.
Wat is de tijdlijn voor implementatie van de CSDDD?*
Op 24 april 2024 is de wet na lang getouwtrek tussen EU-lidstaten formeel aangenomen. Alleen de Europese Raad moet nog akkoord gaan. Het is daarna aan de EU-lidstaten om de wet op te nemen in hun nationale wetgeving. Hier hebben lidstaten twee jaar de tijd voor. Naar verwachting begint in 2027 de implementatie van CSDDD door de eerste groep bedrijven. Bedrijven doen er in ieder geval goed aan om nu al te beginnen met voorbereidingen.
Hoe kan MVO Nederland helpen?
In het nieuwe Community of Practice-programma over due diligence en ketenverantwoordelijkheid bereid je je voor om te werken volgens de CSDDD, zodat je oog houdt voor mens en milieu en dit inbed in je organisatie. In een vaste groep bedrijven leer je van en met elkaar hoe je als bedrijf omgaat met de verantwoordelijkheid in combinatie met je bedrijfsvoering en hoe je er als bedrijf voor zorgt dat je mogelijke risico’s van je bedrijfsactiviteiten op tijd herkent én aanpakt. Aanmelden voor de Community of Practice kan via het aanmeldformulier.