Kesbeke Fijne Tafelzuren: Oos Kesbeke over waarom het logisch is aan mvo te doen

Oos werkt in een bijzonder kantoor. Achter hem zien we een enorm aquarium met allerlei tropische vissen. De muren hangen vol met Ajax-shirts, certificaten en familiefoto’s. Tijdens het interview worden we regelmatig gestoord door de cameraploeg van De Augurkenkoning, een realityserie over de familie Kesbeke die RTL momenteel opneemt. Ons interview blijkt helaas niet interessant genoeg om te filmen. Een gesprek daarna met een boer die augurken wil telen in Nederland wél.

Dag Oos, toen jij het bedrijf 24 jaar geleden overnam, wat wilde je toen anders doen dan je vader en opa?

“Ik wilde ons onderscheiden van de concurrentie, die vooral aan massaproductie doen. Ik vond het vervelend dat het ook in deze markt alleen gaat over de scherpste prijs. In dat geweld wil ik me niet mengen. We zijn een familiebedrijf en kwaliteit drijft ons. Kijk maar naar onze producten. Zo koos ik al snel voor een ander model pot dan anderen. Duurder, maar het valt wél op in het schep. Ik geloofde in het succes omdat ‘ie groter lijkt dan hij is. Ik moest de glasfabriek echt smeken om deze investering voor te schieten. Ik heb ze uiteindelijk afbetaald met de potten die ik afnam.”

Op jullie website hebben jullie één pagina over mvo. Verder zie ik het eigenlijk nergens terug, terwijl jullie wel echt goede dingen doen. Is jullie inzet op duurzaamheid ingegeven door de wens te willen onderscheiden?

“Dat ik aan een betere wereld wil bijdragen kwam pas later. In eerste instantie had mvo een beetje een geitenwollensokkenimago, dat past niet bij ons. Het keerpunt kwam toen ik via een bedrijfsaudit hoorde over een mvo-certificaat waarmee we voorop konden lopen. Velen verklaarden me voor gek. En ondanks dat ik het een rijkeluiscertificaat noemde, besloot ik ervoor te gaan. We zijn een jaar bezig geweest met het vervangen van onder meer alle verlichting, maar in 2016 hadden we hem. En dat als eerste inlegger van Europa.”

Welke mvo-maatregelen heb je verder doorgevoerd?

“Het meest trots ben ik op de 750 zonnepanelen die ons voorzien van duurzame energie. Ik kijk ook bij elke investering naar de zuinigste oplossing. Zo beschikken we over een waterloos urinoir en in onze fabriek zitten overal lekbakken. Het zijn kleine dingen maar het scheelt op jaarbasis meer dan honderdduizend liter water. Zo houden we duurzaamheid behapbaar. Nog een voorbeeld? Al onze verwarmingsketels zijn vervangen voor de meest zuinige, die alleen verwarmen als dat nodig is. Mvo omvat bij ons overigens ook de menselijke component. Er lopen hier veel zogenaamde rugzakjes rond. Daar heb ik echt geen moeite mee. We hebben allemaal een beperking zeg ik wel eens, alleen de vraag is: hoe ga je met je mensen om? Ik heb hier mensen aan het bureau die ‘s avonds in dameskleren lopen. Maakt mij allemaal niet uit, hoor.”

Hoe ziet de markt van tafelzuur eruit in Nederland? Wat is jullie positie?

“Er is een aantal megagrote merken dat elkaar letterlijk de tent uit kan vechten op een tiende cent. Onze productiesnelheid is veel lager. En we doen ook veel meer handwerk, omdat we ervan overtuigd zijn dat dat tot een mooier product leidt. Ik koos in mijn begintijd met volle overtuiging voor de kenmerkende Amsterdamse smaak van het zuur - veel zoeter dan die van concurrenten. En krijg dat maar eens verkocht. Tot Alkmaar ging het nog wel, maar daarbuiten? Veel te zoet. Toch zette ik door. Of het geluk is of mijn ondernemende instelling, geen idee. Wat ik wel weet is dat de concurrentie inmiddels ook een stuk zoeter is.”

Wat drijft jou om zo in te zetten op duurzaamheid?

“Het past bij ons. Het leven bestaat niet uit geld. Je moet je hart volgen. Dat vind ik logisch. Jongens van de oude pot vervloeken me nog wel eens hoor als ik weer wil investeren in een waterloze wc. Oos, je bent gek! Waar is dat nou allemaal voor nodig? Maar het mooie is: als die pot eenmaal hangt vinden ze het allemaal fantastisch. Dat vind ik echt geweldig. En even eerlijk: bijna alle investeringen in duurzaamheid verdien ik op lange termijn gewoon terug. Alleen kijken veel mensen niet verder dan deze week of hoogstens dit jaar.”

De tekst gaat door onder de afbeelding.

Ondertussen zien we zoon Camiel aan het bureau staan. Hij is aan het testen met de zuurtegraad van uien en krijgt niet het gewenste resultaat. Oos adviseert gewoon door te zetten want “die uien zijn zo zuur als de kleren.”

Waarom zie ik niks op jullie verpakkingen staan over mvo of duurzaamheid?

“Heel veel organisaties roeptoeteren dat ze duurzamer willen. Wij niet. Wij doen het gewoon, zonder daar heel tof over te doen. Gewoon elke dag je stinkende best doen om een goed product te maken dat goed is voor de wereld. Dat is voor ons genoeg.”

We lichten jullie uit op het thema transparante ketens. Dat zit hem bij jullie vooral op lokale inkoop. Wat doen jullie en waarom?

“Kesbeke gaat altijd voor grondstoffen uit Nederland. Hoewel dat niet altijd lukt zetten we continu stappen. Zo zijn we inmiddels de enige die Hollandse paprika’s op de pot kan zetten. Onze groenteleverancier zit in Noord-Holland, daar kopen we bijna alles in. Onze augurken komen nog uit Duitsland, maar we zijn bezig om die terug te halen naar ons land. Over lokaal gesproken: we willen ook grachtenwater uit Amsterdam zuiveren tot leidingwater. Het prijskaartje is hoog, maar we willen het wel voor elkaar krijgen.”

Waarom doet je concurrentie minder aan lokaal inkopen? Wat maakt het moeilijk?

“Omdat veel bedrijven afhaken als ze horen dat het ze meer gaat kosten. Zelfde geldt voor dat mvo-certificaat. Dat klinkt in eerste instantie nog wel interessant tot ik zeg wat het kost. Dan haken ze meteen af. Ik doe het niet voor geld, maar voor een duurzame wereld. En ik loop er niet mee te koop.”

Waar willen jullie nog naartoe de komende jaren?

“Ik wil meer gaan doen voor de natuur en biodiversiteit. We investeren in allerlei natuurinitiatieven zoals WNF en een club die koralen terugplaatst in de oceaan. Qua landbouw gaan we ook stap voor stap over op natuurvriendelijke manieren. Ik ben met boeren in gesprek over het verminderen van bestrijdingsmiddelen, maar daar komen we nog niet helemaal uit. Ik hoor van boeren dat de opbrengst van bio nog te laag is. Daardoor wordt de kostprijs te hoog in vergelijking met niet-biologisch. Daardoor kunnen we niet concurreren. Wetgeving moet dit gelijk trekken, vind ik. Dan is 4 euro per kilo zilveruien ineens geen probleem meer.”

Wat zijn de grote obstakels voor duurzaam ondernemen?

“De wetgeving moet beter passen bij de werkelijkheid. Kijk naar de gemeente Amsterdam. Die stellen regels in voor een milieuzone: alleen vrachtwagens met bouwjaar 2020 of nieuwer zijn welkom. Klinkt goed, maar ik had er eentje uit 2019 en die had dezelfde uitstoot als het model van 2020. Toch moest ik voor die zone een nieuwe kopen. Dat is ongelofelijk toch? Nog zoiets: er zijn voldoende duurzame subsidies, maar die zijn vrijwel nooit beschik- of bereikbaar voor de slager op de hoek. Zo’n mvo-certificaat is veel te duur. Ik zou best samen met de overheid een programma willen schrijven waardoor die slager ook aan mvo gaat doen. Al zijn het maar kleine stapjes. Het moet toegankelijker, voordeliger en begrijpelijker. Er ligt een enorme markt voor duurzaam ondernemen in het mkb. Het is tijd dat de overheid die gaat benutten.”

Ik ontkom er niet aan om ook nog even te vragen naar jullie tv-serie op RTL. Hoe is dat zo gekomen en wat had je daarmee voor? Wat heeft het opgeleverd?

“Wij zijn een transparant bedrijf. Ik vind het een eer dat ze interesse tonen in ons. Ik laat graag aan mensen zien wat erbij komt kijken om een pot augurken of uitjes in het schap te krijgen. Het wel en wee van mijn grote familie is daarbij natuurlijk ook leuk om naar te kijken. De reacties zijn overweldigend. Ik krijg uit het hele land klokken opgestuurd, ik ben een verzamelaar. Laatst kwam er nog iemand helemaal uit Schiedam een klok brengen met mijn gezicht erop. Dat is enorm motiverend, naast al die brieven en foto’s. Ik wil laten zien wat het je kan brengen als je je hart volgt, en als je je eerlijk uitspreekt. Onze mensen komen ook regelmatig in beeld, en zo hoort het. Ik heb een grote bek, maar zonder hen ben ik helemaal niks. Zij maken Kesbeke.”

Hoe helpt het partnerschap met MVO Nederland je? Zou je meer met ons willen doen?

“Ik wil vooral op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in duurzaam ondernemen. En dit soort interviews vind ik ook belangrijk. Ik kan mijn Amsterdamse mond opentrekken en hopelijk anderen inspireren om ook mee te doen. Iedereen denkt dat het allemaal zo ingewikkeld is, maar dat valt echt wel mee. Je groeit erin. Stap voor stap.”

Wat zijn de belangrijkste tips die je andere bedrijven wilt geven?

“Stop met moeilijk denken. Verdiep je in de kansen van duurzaamheid en je zult zien dat het allemaal best wel meevalt. Ik denk ook altijd: als je ziel en zaligheid in je product legt, kun je toch niet de wereld kapot maken? Al die bedrijven die duur zitten te lullen over wat ze met hun bedrijf hebben gedaan. Ik geloof het vaak niet, het gaat ze alleen om henzelf. Ik loop niet te koop met mijn verhaal, ik doe gewoon. Of het nu een kortingsactie is voor mensen die het krap hebben of om rondleidingen gaat voor scholen. Ik ga het niet in de krant zetten. Nu jij er iets over opschrijft, prima hoor. Maar ga gewoon doen, klaar.”

Meer informatie over Kesbeke is te vinden op de website.