De grenzen van ons lineaire productiemodel komen steeds dichterbij. Bij een ongewijzigde aanpak zijn verschillende belangrijke grondstoffen binnen enkele decennia vrijwel uitgeput en wordt de schade voor ecosystemen steeds groter.

Duurdere grondstoffen hebben nadelige gevolgen voor de economie en leiden ook tot conflicten, mensenrechtenschendingen, verlies aan biodiversiteit en extra milieuvervuiling: het kost steeds meer moeite de laatste beetjes grondstoffen te winnen. Dit probleem verergert doordat de wereldbevolking sterk groeit en er sprake is van een hoge mate van verspilling van grondstoffen. Het is allereerst van belang om bij de winning van grondstoffen natuur en ecosystemen te behouden. Verder zijn er minder grondstoffen nodig door efficiënter te produceren en de levensduur van producten te verlengen. Daarnaast liggen er oplossingen op het vlak van alternatieve en biobased grondstoffen, recycling en circulaire businessmodellen, waarbij grondstoffen in de kringloop blijven of door de natuur worden afgebroken.

Kansen voor bedrijven

Volgens onderzoek van de Ellen MacArthur Foundation kan in de Europa 340 tot 630 miljard dollar per jaar bespaard worden op grondstoffen door een omslag te maken naar een circulaire economie. In een circulaire economie zijn er volop kansen voor bedrijven om geheel nieuwe, winstgevende businessmodellen te implementeren en toegang te hebben tot betaalbare grondstoffen:

• Design for reuse, repair en recycling. Bedrijven ontwerpen hun producten zo dat er minder primaire grondstoffen nodig zijn en dat de gebruikte grondstoffen ook beter terug te winnen zijn.
• Afval is grondstof. Afvalbedrijven veranderen in grondstofleveranciers. Ze kunnen hoogwaardige grondstoffen terugwinnen uit ingezameld afval.
• Producent wordt dienstverlener. In plaats van een product te verkopen gaan bedrijven diensten leveren, waardoor ze eigenaar blijven van hun waardevolle grondstoffen.
• Circulair inkopen. Circulair inkopen zorgt voor de borging van een robuuste toeleveringsketen en kostenverlaging door verlenging van de levenscyclus van producten.
• Reparatie. Dienstverleners richten zich op reparatie van producten die anders weggegooid zouden worden. Een grote kans gezien de verwachte prijsstijgingen van grondstoffen.
• Biobased economy. Nederland beschikt over hoogwaardige kennis van zowel chemie als landbouw. Er is volop ruimte voor innovatieve bedrijven die de kwaliteiten van biobased grondstoffen beter benutten.

Mogelijke ambities voor Nederlandse bedrijven

Ambities op het gebied van materialen en ecosystemen kunnen over veel verschillende aspecten gaan, afhankelijk van het type bedrijf, omvang en sector. U kunt zich als bedrijf bij het formuleren van ambities laten inspireren door de volgende KPI’s (Key Performance Indicators):

• Aantal hergebruikte onderdelen in eindproduct;
• Percentage gerecycled materiaal in eindproduct;
• Percentage biobased grondstoffen;
• Technische levensduur van producten;
• Gerealiseerde omzet in circulaire producten;
• Volume toxische materialen verwerkt in product.